Fris en ontspannen oogt hij als hij de stationshal van Groningen inloopt. Geen spoortje vermoeidheid te herkennen op het gezicht. Niet slecht voor iemand die in New York woont en voor vijftien optredens naar Nederland komt. Onderweg naar Amsterdam spreken we af op het station in Groningen voor een klein interview. Het had niet veel gescheeld of orkaan Sandy had roet in het eten gegooid. Duizenden vluchten werden geannuleerd, maar niet die naar Amsterdam. Customs and check-in gingen eigenlijk heel soepeltjes, merkt hij op. Hij lijkt iemand die niet snel van zijn stuk te brengen is. Dit is een man met een missie die heerlijk op dreef is.
Spelen over de hele wereld, componeren, opnames maken, cd’s uitbrengen, promotietours organiseren en hard studeren. Dat is in het kort de missie van Ben van Gelder. Aan het einde van het jaar staat de tweede cd op het programma. Het schiet dus al aardig op voor iemand die nog vierentwintig moet worden. En wat te denken van het optreden met Rein de Graaff gisteravond in een uitverkochte Oosterpoort. Samen met anderen speelde Ben mee in de jamsessie. Rein kent hij al zijn hele leven. In de platenzaak Swing Master van zijn vader was Rein regelmatig te vinden en hoe bijzonder is het om dan later, nu dus, met die legende samen te mogen spelen. “Het was een feestelijke avond en Rein speelde heel goed.” Wat hij snel aanvult met “niet dat Rein anders niet heel goed speelt.” Naast nog een optreden met Rein speelt hij de komende weken een aantal keren met Reinier Baas’ gezelschap The More Socially Relevant Jazz Music Ensemble – de naam is met een knipoog.
Op 20 november speelt Ben van Gelder in Huize Maas met de Stageband. Tony Hoyting, Marco Kerver en Steven Sluiter van de Stageband arrangeerden stukken van zijn eerste cd voor big band. “Dat is best bijzonder. Zo vaak speel ik niet met een big band en dit is de eerste keer dat mijn muziek voor een complete big band wordt gearrangeerd.” Op dit moment heeft hij de muziek nog niet gehoord, en wordt het een verrassing wat de arrangeurs er mee gedaan hebben. Ook dit project heeft weer een hoog snelkookpangehalte. In korte tijd repeteren ze veel samen voor een bijzonder optreden. De Stageband heeft er dan al veel repetities op zitten natuurlijk.
Ben is terughoudend met het labelen van zijn stijl. Het is niet terug te voeren tot één stijl of één idool. Hij laat zich inspireren door van alles en nog wat; fragmenten, stukjes, componisten en concepten kunnen de inspiratie vormen voor een stuk. Hij gaat vooral zijn eigen weg waarbij vernieuwing erg belangrijk voor hem is. Het concert kent dan ook verschillende stukken. De één is ver doorgecomponeerd, de ander heeft weer veel ruimte voor improvisatie.
New York
Na de middelbare school vertrok Ben naar de Big Apple om aan de New School University te studeren. Tegenwoordig woont hij er. In New York wonen doe je niet zomaar. “Als je er niets te doen hebt, ga je daar niet wonen. Het leven is er gesjeesd en rondkomen van de muziek lukt maar een enkeling.” Ben gebruikt de bruisende omgeving vooral om te studeren en niet onbelangrijk zijn vriendin woont er. De wijk waar Bens vriendin woont zat niet alleen zonder stroom, maar stond ook voor grote delen onder water. Hij heeft het van dichtbij meegemaakt. “New York zonder stroom. Een stad die vierentwintig uur per dag leeft, nooit slaapt, opeens zonder stroom. Dat is echt bijzonder. Dat hebben ze daar geloof ik nog niet eerder meegemaakt.”
Voor het eerst in jaren heeft hij even geen verplichtingen in de zin van school of werk. Deze vrijheid gebruikt hij om te studeren: dingen die altijd een beetje zijn blijven liggen, nieuwe gebieden ontdekken en basklarinet. Hij studeert er, geeft af en toe les en laat New York voor hem werken. Hoewel hij het zelf een beetje overdreven vindt, werkt New York goed voor je reputatie. Kunnen zeggen dat je in New York woont, helpt je vooruit. Met nadruk op helpen, want het meeste doet Ben zelf. Het organiseren van zijn eerste cd, inclusief promotietour, kostte hem maanden. Zonder er geld op toe te leggen lukte het hem om dit voor zijn kwintet te realiseren. De cd Frame of Reference werd opgenomen in de Sear Sound studio in New York en werd onder andere gepromoot in Portugal en Duitsland.
Over enige tijd vertrekt de trein en Ben moet nog een kaartje kopen. We ronden het interview af en maken een foto in de stationshal.